Ba mẹ có con mới bước vào lớp 1 thường xuyên lo lắng không biết làm thế nào để bé có thể làm quen với các con số và tính toán được nhanh. Chính vì thế trong bài viết hôm nay, Tạp Chí Giáo Dục sẽ chia sẻ với ba mẹ các cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh mà hiệu quả nhé!
Làm thế nào để dạy trẻ cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh?
Trẻ lớp 1 đã bắt đầu được làm quen với các phép toán cộng, trừ trong phạm vi 10 đến 20. Và phương pháp dạy hiện nay chủ yếu dựa vào giáo cụ trực quan như đếm ngón tay, que tính hay đồ dùng học tập…Điều này sẽ gây ra hạn chế là nếu bạn không cho bé sử dụng các công cụ đó nữa. Việc tính toán của bé sẽ bị cản trở, bé sẽ có xu hướng tính chậm hơn và kết quả đôi khi còn không chính xác.
Do đó, việc dạy trẻ tính nhẩm nhanh là vô cùng cần thiết giúp các bé tính toán mà không cần phụ thuộc vào giáo cụ trực quan. Tuy nhiên, việc dạy trẻ tính nhẩm nhanh là một hành trình dài và phải trải qua tuần tự các bước tương ứng. Mỗi một giai đoạn nhận thức khác nhau sẽ phải dạy tính nhẩm phù hợp với nhận thức của trẻ.
Hiện nay, ba mẹ đã có thể dạy con tính nhẩm ngay từ khi học mẫu giáo mà không cần sang đến năm lớp 1. Chỉ cần con có thể nhận biết được mặt số là có thể học toán tính nhẩm một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Xem thêm: Cách dạy trẻ 5 tuổi học toán để chuẩn bị vào lớp 1
Hướng dẫn cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh
Hiện nay, người ta sử dụng rất nhiều cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh. Dưới đây là một số cách hiệu quả cho các bạn tham khảo:
Cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh theo phương pháp của người Nhật
Đối với người Nhật muốn dạy trẻ tính nhẩm nhanh cần phải bắt đầu bằng việc rèn luyện và tạo cho bé cảm xúc khi làm quen với các con số. Ba mẹ cần phải tạo niềm yêu thích của con với các con số và giúp các bé hiểu được ý nghĩa của chúng.
Bạn có thể dạy con biết đếm cách số như 2, 4, 6, 8, 10 và dạy con rằng mỗi số cách nhau 2 đơn vị. Điều này sẽ giúp các bé có thể hiểu được quy luật khi cộng thêm cùng 1 số thì sẽ ra số tiếp theo và các số liền trước và liền sau hơn kém nhau 1 đơn vị. Bạn hãy tận dụng các ngón tay và đồ dùng học tập như que tính, bút bi, đồ chơi…để giúp bé tưởng tượng dễ hơn. Sau một thời gian bé sẽ có phản xạ và thực hiện các phép cộng trừ một cách nhanh chóng hơn.
Tham khảo thêm: Phương pháp tính nhẩm soroban
Cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm bằng phương pháp Finger Math
Đối với cách dạy trẻ lớp 1 bằng phương pháp Finger Math sẽ có thể giúp bé tính nhẩm cộng trừ các số dưới phạm vi 100 rất nhanh. Các tính này được xem là phù hợp với mọi lứa tuổi và đặc biệt trẻ từ 3 tuổi trở lên đã có thể học được Finger Math. Với phương pháp này sẽ quy định các số hàng đơn vị nằm ở tay phải, hàng chục nằm ở tay trái.
Bước 1:
Bạn phải dậy các bé đếm số từ 1 đến 9 ở 1 bàn tay phải. Cụ thể ngón trỏ sẽ là 1, ngón giữa và tay phải là 2, số 3 là ngón đeo nhẫn, số 4 là ngón áp út và số 5 quy ước là ngón cái.
Bước 2:
Tiếp theo cũng trên bàn tay phải, bạn phải dạy bé quy tắc ngón cái là 5 cộng thêm với ngón trỏ là 6, ngón cái cộng thêm với ngón giữa là 7 và cứ lần lượt cộng thêm cho đến ngón áp úp là tượng trưng cho số 9.
Sau này khi dạy con cộng trừ trong phạm vi dưới 10 trên bàn tay phải bằng các quy tắc khi giơ ngón tay ra là cộng thêm cụp tay vào là trừ đi.
Bước 3:
Các bạn dạy con cách đếm số hơn 10 bằng cả hai tay. Theo đó, lúc này tay phải là hàng đơn vị, tay trái là hàng chục. 10 chính là ngón trỏ tay trái, 20 là ngón giữa tay trái, 30 là ngón tay đeo nhẫn, 40 là ngón áp úp. Và ngón cái là 50.
Cũng tương tự như đếm số hàng đơn vị, ngón cái cộng ngón trỏ là 60 và cộng dần lên đến 90 là ngón cái cộng với ngón áp út tay trái. Lúc này 90 sẽ là bàn tay xòe ra đủ 5 ngón.
Sau khi hiểu được quy ước về số, các bạn cần dạy con quy ước về các phép toán cộng trừ bằng ngón tay. Những điều này các bạn có thể tham khảo các học liệu Finger Math để hiểu chi tiết hơn.
Xem ngay: Hướng dẫn cách cầm bút viết chữ đẹp cho bé học lớp 1
Cách dạy con tính nhẩm nhanh qua các hình ảnh và câu chuyện
Ngoài 2 cách trên đây, các bạn có thể áp dụng hình thức tính nhẩm nhanh bằng các hình ảnh sẵn có. Ví dụ như: bút chì, thước kẻ, que tính… Hình thức này sẽ giúp bé học một cách trực quan hơn. Hoặc bạn cũng có thể dạy bé làm toán dựa trên các hình ảnh sinh động. Ví dụ như trong sân nhà đang có 5 con gà ăn thóc. Mẹ đuổi 1 con đi hỏi trong sân còn mấy con gà. Bằng những hình ảnh và câu chuyện gần gũi sẽ khiến bé nhanh chóng liên tưởng để tính toán ra kết quả nhanh nhất.
Giúp trẻ cảm nhận về con số
Khi các bạn dạy trẻ tính nhẩm các bạn cần phải chú ý đến việc rèn luyện tư duy của trẻ về các con số. Cách này sẽ giúp cho bé kích thích sự tìm tòi, khám phá mà còn giúp trẻ nuôi dưỡng tình yêu với môn toán hơn. Các bậc phụ huynh có thể dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm của người Nhật như sau:
Đầu tiên, cha mẹ hãy giúp con hiểu về những con số trước khi cho trẻ đi tìm hiểu các phép tính với khái niệm cộng, trừ. Các bạn hãy giúp trẻ hiểu ý nghĩa của các con số và cảm giác về chúng. Ba mẹ có rất nhiều cách để rèn luyện và tạo cảm xúc cho trẻ với các con số. Nhờ vậy, bạn có thể áp dụng cách dạy trẻ học thuộc bảng cộng trừ đơn giản hơn.
Ví dụ, cha mẹ có thể hỏi trẻ có bao nhiêu cách khác nhau để tạo ra số 5? Trẻ sẽ trả lời rằng gồm có các cặp số: 0 và 5, 1 và 4, 2 và 3. Việc này sẽ giúp bé yêu kích thích tư duy, có thêm những hiểu biết về thực tế. Đây chính là bước tiền để để đưa ra các ví dụ trừu tượng khác.
Dạy con đếm cách 2 đơn vị
Để dạy các bé lớp 1 tính nhẩm nhanh thì ba mẹ có thể dạy con đếm cách 2 đơn vị. Ví dụ, bạn cần dạy cho trẻ đếm 2, 4, 6, 8. Những tập hợp số tăng dần lên cách 2 đơn vị sẽ giúp trẻ hiểu rằng việc cộng thêm 2 đơn vị này sẽ bỏ qua số tiếp theo. Còn khi trừ đi thì sẽ được số trước đó, dần dần các bạn nên tăng độ khó và giúp cho trẻ đếm cách tận 5 số như 5, 10, 15, 20, 25…
Dạy con sử dụng công cụ để hỗ trợ làm toán
Trong quá trình làm toán, ba mẹ có thể sử dụng que tính, bảng tính…để làm bài tập tính nhẩm lớp 1. Ngoài ra, ba mẹ cũng có thể thêm vào những bài toán mang tính trừu tượng cho phép tính bằng cách tưởng tượng ra những câu chuyện như: Mẹ đi chợ mua 6 quả cà chua, nhưng có 1 quả bị chú thỏ lấy mất. Vậy sau đó mẹ còn bao nhiêu quả cà chua?
Sử dụng các câu đố hỗ trợ con làm toán
Để dạy con học toán tính nhẩm nhanh hơn, ba mẹ có thể kết hợp sử dụng những câu đơn giản hoặc các trò chơi về phép tính cộng, trừ. Ví dụ: Ba mẹ có thể đố nhanh trẻ 1+1 bằng mấy? Hay 6 – 3 bằng bao nhiêu. Khi ba mẹ sử dụng các trò chơi và câu đố có chứa phép toán, sẽ giúp cho trẻ có thể vừa học, vừa chơi. Từ đó giúp cho tinh thần của trẻ thoải mái hơn, bé không còn bị áp lực khi tiếp xúc với các con số như trước đây.
Cho con tham gia các chương trình học toán tư duy
Trẻ em thường có khả năng tập trung kém, bé sẽ cảm thấy nhanh chán khi thực hành cộng, trừ bằng cách phép tính thông thường. Vì thế, cách dạy bé lớp 1 tính nhẩm nhanh đó chính là cho trẻ tham gia vào các chương trình học toán tư duy lớp 1. Với các phương pháp khoa học sẽ giúp cho trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi thực hiện các phép tính khô khan. Ngoài ra, nếu cha mẹ có điều kiện thì hãy cho trẻ tham gia các khoa học tại trung tâm. Dưới sự dạy dỗ của các thầy cô giáo thường xuyên, trẻ hứng thú hơn với việc tính nhẩm các con số.
Cách tính nhẩm cộng trừ nhanh lớp 1 bằng tay
Việc dạy con tính nhẩm nhanh và chính xác sẽ giúp cho bé học tốt môn toán hơn. Một trong những phương pháp dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh bằng tay nhanh mà không cần đặt bút đó chính là phương pháp Finger Math. Khi ba mẹ áp dụng phương pháp này để dạy con tính nhẩm nhanh. Trẻ có thể cộng, trừ liên tiếp nhiều số với nhau, miễn là kết quả cuối cùng phải nhỏ hơn 100.
Phương pháp Finger Math rất đơn giản, không đòi hỏi trẻ phải tư duy quá nhiều. Thậm chí ngay cả với những bé chưa được tiếp xúc với toán học đều có thể học phương pháp này. Theo đánh giá của các chuyên gia giáo dục, đây chính là phương pháp giúp mang lại hiệu quả tối ưu cho các bé nhất là những bé học chậm và học yếu môn toán.
Đọc thêm: Cách dạy trẻ mầm non học chữ cái
Bí quyết dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm siêu nhanh
Bạn không thể áp dụng các phương pháp dạy con tính nhẩm mà cứ tùy hứng không theo một lộ trình bài học nào được. Ba mẹ cần phải liệt kê ra các chủ đề bài học, các cách tính mà bạn sẽ dạy trẻ ra trước. Sau đó, các bạn mới tiến hành sắp xếp theo thứ tự hợp lý với trình độ của con bạn. Dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một số cách tính nhẩm cho các phép tính dưới đây.
Cách tính nhẩm cộng trừ nhanh lớp 1
Cách tính nhẩm với phép cộng
Đầu tiên, các bạn hãy sắp xếp vị trí các số của phép tính trước khi tính nhẩm: Ví dụ nếu phép tính yêu cầu là: 6+23 thì nên đổi lại vị trí là 23 +6. Bằng cách này sẽ giúp trẻ dễ tính nhẩm hơn và cho kết quả nhanh, chính xác hơn.
Cách thứ hai là các bạn nên phân tách 10 đơn vị cho một lần cộng: Ví dụ chúng ta có phép tính 45 + 22 thì các bạn sẽ phân tách ra thành: 45+10+10+2 như vậy bé sẽ dễ dàng cộng các số tròn chục và số hàng đơn vị tìm ra kết quả là 67.
Cách thứ 2 là tách các số trong phép toán thành số tròn chục rồi cộng nhẩm: Ví dụ với phép tính 35 + 15 thì bạn tách thành 35 + 5 + 10 khi đó sẽ cho ra 40 là số tròn chục và cộng với 10 nữa là thành 50.
Hoặc cũng tương tự chúng ta tách theo cách khác như phép tính 42 + 37 bạn lấy số tròn chục là 40 và thực hiện phép tính 40 + 40 rồi trừ đi 2 và 7 sẽ được đáp số như phép tính ban đầu.
Các bạn cũng có thể dùng số tròn chục gần nhất rồi trừ đi số thừa: cách này khá giống với cách tách số tròn chục và cộng
Ví dụ như: 35 + 18 bạn đổi thành 35 + 20 – 2
Tách tất cả các số ra thành các số tròn chục rồi cộng riêng lẻ như: 35 + 23 tách hết thành 30 + 20 + 5 + 3
Cách tính nhẩm với phép trừ
Đầu tiên, các bạn có thể áp dụng các cách tính nhẩm nhanh như sau: bạn hãy đếm nhẩm ngược từ số nhỏ lên đến gần chục:
Ví dụ với phép tính 25 – 15. Lúc này ta sẽ đếm đếm từ 15 đến 20 là 5 đơn vị, đếm từ 20 đến 25 là 5 đơn vị. Sau đó ta lấy 5 + 5 sẽ ra kết quả của phép tính 25 – 15 = 10.
Cách thứ 2 các bạn có thể tách số ra cho tròn chục rồi trừ: Ví dụ như: 84 – 42 tách ra thành 84 – 40 – 2. Kết quả lúc này sẽ bằng: 84 – 40 = 44, 44 – 2 = 42
Cách thứ ba các bạn dùng các số tròn chục gần đó đem cộng với số thừa:
Ví dụ với phép tính: 45 – 18, chúng ta sẽ tách phép tính thành 45 – 20 + 2 ta sẽ có kết quả phép tính là 27
Cách tính nhẩm nhanh phép nhân
– Các bạn nên nhân với số 10: Để bé có thể tính nhẩm nhanh, bố mẹ có thể cho bé làm quen và thực hiện các phép nhân với số 10. Theo đó tất cả các con số nhân với 10 đều chỉ cần thêm số 0 ở đằng sau là xong. Ví dụ: 2×10=20, 40×10=400.
– Nhân với số 11: Đối với các phép nhân với số 11, thì tùy theo số được nhân có 1 chữ số hay hai, ba, bốn chữ số mà ta sẽ có cách tính nhẩm khác nhau. Nếu như chúng ta nhân số có 2 chữ số với 11, ta chỉ cần tách đó ra thành 2 phần, số đứng trước là hàng trăm, số đứng sau là hàng đơn vị.
Sau đó, ta cộng 2 chữ số với nhau rồi chèn vào giữa tạo thành hàng chục. Ví dụ: Chúng ta có phép toán: 53×11, lúc này ta tách 5+3=8 thì 8 sẽ là số giữa. Trong kết quả của phép toán ta có số 5 là hàng trăm, số 3 là hàng chục. Kết quả nhận được là: 53×11=583.
– Nhân với 15: Khi các bạn thực hiện phép nhân với 15, ta chỉ cần nhân số đó với 10 và cộng thêm 1 nửa vào kết quả. Ví dụ: 6×15 sẽ là 6×10=60, cộng thêm 1 nửa 30, kết quả: 6×15=90.
Tham khảo thêm: TOP 5 món đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi
Như vậy, việc dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, các bạn cần phải lựa chọn được phương pháp phù hợp để dạy con cách tính nhẩm nhanh nhất. Hy vọng với những kiến thức mà Tạp Chí Giáo Dục cung cấp trên đây sẽ giúp ba mẹ dạy tính nhẩm nhanh cho bé lớp 1 hiệu quả hơn.
