Người lái đò sông Đà là một trong những tác phẩm vô cùng tiêu biểu của nhà văn Nguyễn Tuân trong giai đoạn sau cách mạng thành công. Trong giai đoạn này, nhà văn không còn đi tìm kiếm những vẻ đẹp vang bóng một thời. Mà ông đã tìm đến những vẻ đẹp ngay trong cuộc sống hàng ngày. Và hình tượng ông lão trong tác phẩm người lái đò sông Đà đã được nhà văn khắc họa hết sức thành công. Tham khảo bài viết dưới đây, Tạp chí giáo dục sẽ chia sẻ với các bạn dàn ý phân tích hình tượng người lái đò sông Đà nhé!
Dàn ý phân tích hình tượng Người lái đò sông Đà
a, Mở bài
– Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Người lái đò sông Đà:
+ Nguyễn Tuân là một tác giả có phong cách nghệ thuật độc đáo, cái tôi đầy cá tính, một nhà văn tài hoa uyên bác, luôn khám phá thế giới ở bình diện văn hóa thẩm mỹ.
+ Người lái đò sông Đà là tùy bút tiêu biểu cho những sáng tác sau cách mạng của ông với nội dung ngợi ca vẻ đẹp của con người và thiên nhiên Tây Bắc.
– Trong tác phẩm hình tượng nhân vật ông lái đò chính là chất vàng mười đã được thử lửa mà Nguyễn Tuân tìm kiếm. Ông chính là người anh hùng trong thời kì xây dựng chủ nghĩa xã hội.
b, Thân bài
* Khái quát về hoàn cảnh ra đời tác phẩm
– Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm: Người lái đò sông Đà là tác phẩm nằm trong tập tùy bút Sông Đà của tác giả Nguyễn Tuân. Tác phẩm chính là kết quả của chuyến đi thực tế vùng núi Tây Bắc của nhà văn. Trong chuyến đi này, tác giả vừa được thỏa mãn thú phiêu lãng vừa để tìm kiếm vẻ đẹp thiên nhiên và chất vàng mười đã qua thử lửa trong tâm hồn của những con người lao động và chiến đấu trên miền sông núi hùng vĩ và thơ mộng đó.
– Người lái đò sông Đà được xem là một áng văn đẹp được làm nên từ tình yêu quê hương, đất nước say đắm, thiết tha của một con người muốn dùng văn chương để ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên vừa kỳ vĩ lại hào hùng, vừa trữ tình lại thơ mộng của thiên nhiên Tây Bắc.
* Phân tích hình tượng người lái đò
Luận điểm 1: Giới thiệu về lai lịch và công việc của người lái đò
– Về lai lịch:
+ Ông là một tay lái đò lão luyện trên sông Đà
+ Có kinh nghiệm hàng chục năm trong nghề.
+ Ông đã có hàng trăm lần xuôi ngược trên dòng sông và tự tay lái chính hơn 60 lần.
+ Ông lái đò rất am hiểu đặc điểm của từng khúc sông.
-> Với bút pháp nghệ thuật tài tình, tác giả đã xóa mờ xuất thân của ông lái đò từ đó ngợi ca được hình ảnh những con người vô danh âm thầm cống hiến. Chúng ta chỉ biết ông lão làm nghề lái đò trên sông Đà. Công việc rất nguy hiểm hằng ngày đối diện với dòng sông hung dữ.
Luận điểm 2: Khắc họa nhân vật qua vẻ đẹp ngoại hình
– Ông lái đò chừng 70 tuổi nhưng còn rất khỏe mạnh và tráng kiện. Những đoạn văn miêu tả ông:
- Tay của ông thì “lêu nghêu như cái sào”.
- Hai chân “Chân lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh.”
- Nhỡn giới – con mắt lúc nào cũng “vời vợi như mong một cái bến xa”.
- Thân hình của ông “gọn quánh như chất sừng, chất mun”.
=> Những chi tiết này cho thấy ông lái đò dù tuổi đã cao nhưng vẫn rất khỏe mạnh. Trên cơ thể của ông mang đậm dấu ấn của nghề nghiệp. Điều này chứng tỏ, ông là một con người yêu nghề, gắn bó với nghề.
Luận điểm 3: Khắc họa hình ảnh một nghệ sĩ tài hoa trên sông nước với những phẩm chất đáng quý.
– Ông lái đò là người có lòng dũng cảm, yêu nghề: “tay giữ mái chèo, nén vết thương, hai chân kẹp chặt lấy cuống lái”
– Ông là người thành thạo nghề sông nước: “trên sông Đà ông xuôi ngược hơn một trăm lần”, “nhớ tỉ mỉ… những luồng nước”, “sông Đà đối với ông lái đò ấy như một thiên anh hùng mà ông đã thuộc… xuống dòng…
– Ông cũng rất mưu trí dũng cảm với bản lĩnh tài ba:
+ Ông có phong thái ung dung đối đầu với thác dữ “nén đau giữ mái chèo, tỉnh táo chỉ huy bạn chèo…” để phá trùng vi thạch trận thứ nhất.
+ Ông lái đò “không chút nghỉ tay, nghỉ mắt phá luôn vòng vây thứ hai và đổi chiến thuật, ông “nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước”, động tác điêu luyện “cưỡi đúng ngay trên bờm sóng, phóng thẳng thuyền vào giữa thác…”
+ Là người nghệ sĩ tài hoa: ưa những khúc sông nhiều ghềnh thác, không thích lái đò trên khúc sông bằng phẳng, coi việc chiến thắng “con thủy quái” là chuyện thường: sau khi vượt thác nhà đò đốt lửa nướng cơm lam và toàn bàn về chuyện cá anh vũ, cá dầm xanh…
=> Ông lái đò được khắc họa chính người anh hùng, người nghệ sĩ trong công việc chèo đò, vượt thác, đại diện cho con người Tây Bắc và là chất vàng mười của đất nước ta.
* Những đặc sắc nghệ thuật trong xây dựng hình tượng ông lái đò:
– Kết hợp hài hòa giữa bút pháp lãng mạn và hiện thực
– Sử dụng ngôn ngữ điêu luyện
– Trí tưởng tượng độc đáo
– Vận dụng được tri thức của nhiều ngành nghệ thuật.
c, Kết bài
– Khái quát vẻ đẹp hình tượng người lái đò sông Đà.
– Nêu cảm nhận của mình với hình tượng người lái đò. Ông là đại diện cho con người lao động Tây Bắc trong giai đoạn mới. Thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa có phẩm chất anh hùng vừa tài hoa nghệ sĩ.
Xem thêm: Tóm tắt Vợ Chồng A Phủ
Sơ đồ tư duy người lái đò sông Đà
Bài mẫu phân tích hình tượng người lái đò sông Đà
Nguyễn Tuân là một trong những tác giả tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại. Trong các tác phẩm của ông thường ca ngợi hình ảnh về cái đẹp của con người, của cuộc sống với tình cảm gắn bó quê hương. Tác phẩm của ông được người đọc đặc biệt chú ý về phong cách nghệ thuật rất riêng và rất độc đáo của ông. Tùy bút “Người lái đò Sông Đà” đã thể hiện rõ nhất những nét tiêu biểu về phong cách đó.
“Người lái đò sông Đà” chính là một trong những tác phẩm viết về một con người nghệ sĩ, tài hoa trong công việc. Dưới ngòi bút đầy tài hoa của Nguyễn Tuân mọi cảnh vật thiên nhiên đều trở nên đẹp mắt và nên thơ hơn. Tác giả bằng sự quan sát tỉ mỉ và khả năng mô tả cùng với một kho chữ nghĩa vô cùng phong phú đã dựng lên những bức tranh thiên nhiên hết sức sống động. Thể hiện được những hình tượng kì vĩ giàu sức hấp dẫn trong thiên tùy bút rất độc đáo này.
Hình tượng người lái đò được tác giả khắc họa là một ông già 70 tuổi đã dành một phần lớn đời mình cho nghề lái đò dọc sông Đà. Ông là một tay lái đò lão luyện: “Trên dòng sông Đà, ông xuôi, ông ngược hơn một trăm lần rồi chỉnh tay giữ lái độ sáu chục lần…” trong thời gian khoảng hơn chục năm làm cái nghề đầy nguy hiểm và gian khổ này.
Khi miêu tả về hình dáng bề ngoài ông lái đò, Nguyễn Tuân đã phác họa gắn liền với nghề nghiệp và công việc sông nước của ông (tay ông lêu nghêu như cái sào, chân thì lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh…). Hình tượng người lái đò với “cái đầu bạc quắc thước ấy đặt trên một thân hình cao to gọn quánh như chất sừng, chất mun” và những cánh tay vẫn là cánh tay của một “chàng trai”, “trẻ tráng quá”, Nguyễn Tuân đã gọi đó là một thứ “vàng mười”. Không chỉ có ngoại hình, ông lái đò còn là một người tài trí, hiểu rõ con sông Đà như trong lòng bàn tay của mình vậy. Ông đã thuộc lòng từng con thác, từng hút nước, xoáy nước. Thậm chí là từng tảng đá trên sông. Nói như Nguyễn Tuân là ông lái đò hiểu rõ: “binh pháp của thần sông, thần đá…” trên dòng sông này.
Ông lái đò còn được miêu tả là một con người dũng cảm, hàng ngày xuôi ngược trên sông Đà. Ông phải đối mặt với hiểm nguy, đối mặt với cái chết hàng ngày nhưng phong thái của ông vẫn hết sức bình tĩnh, chủ động, tự tin, không mảy may lo sợ. Ông lái đò có phẩm chất của sự tài hoa nghệ sĩ: ông tỏ ra khéo léo, điêu luyện, điều khiển con thuyền vượt qua các ghềnh thác, với tay lái “ra hoa, mà chỉ một phát sơ ý, lóa mắt hay trở tay đều phải trả giá bằng tính mạng của mình”.
Và những phẩm chất của ông lái đò được thể hiện tập trung và đầy đủ nhất thông qua cuộc quyết đấu sinh tử giữa ông lái đò và con sông Đà. Con sông càng dữ dằn, bao nhiêu thì chân dung của ông lái đò lại càng cao lớn hùng vĩ bấy nhiêu. Ông lái đò được xem là một người khiêm tốn, bình dị. Sau khi đưa con thuyền vượt qua bao nhiêu ghềnh thác cập bến bình an, đêm hôm đó, ông lái đò lại cùng các bạn chèo của mình ngồi trông đã nồi lửa nướng cá ở trong hang. Họ tiến hành bàn tán sôi nổi về cá dầm xanh, cá anh vũ, nhưng tuyệt nhiên không nói gì đến những hiểm nguy vừa trải qua. Đối với ông lái đò, công việc này cũng rất bình thường hvà chẳng có gì phải bận tâm.
Ông lái đò cực kỳ anh dũng trước những thách thức của con sông Đà với thế lực của những bãi đá ghê gớm, những cạm bẫy đầy kinh hoàng: khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xóa của một chân trời đá. Những hòn đá đã ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông. Mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này hay có chiếc nào nhỡ vào đường ngoặt sóng là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền”.
Qua ngòi bút miêu tả tài tình của Nguyễn Tuân, chúng ta đã thấy được hình tượng người lái đò sông Đà anh dũng chiến đấu đến tột cùng với con sông hung dữ. Thông qua việc miêu tả con sông, tác giả còn ca ngợi sự dũng cảm, tài trí của con người, ca ngợi sự chiến thắng vĩ đại của ông lái đò. Ông đã vượt bao thác ghềnh, sóng to gió cả đưa con đò về đến bến bình yên, không phải chỉ một lần, mà hàng trăm lần, suốt 15 năm làm người lái thuyền vượt sông Đà.
Sau hơn mười năm làm nghề lái đò, kể cả sau khi đã thôi nghề vài chục năm, trên ngực người lái đò vẫn còn “bầm tụ” một “củ khoai nâu”, với Nguyễn Tuân, đó cũng là cái hình ảnh quý giá của một thứ huân chương lao động siêu hạng”.
Tác phẩm Người lái đò sông Đà ngoài việc cung cấp cho chúng ta những kiến thức về thức về cuộc sống, về văn hóa và lịch sử địa lí, về ngôn ngữ… Còn cho chúng ta thấy hình ảnh người lái đò cực kỳ anh dũng. Bên cạnh cái đẹp hùng vĩ của thiên nhiên của tạo hóa và đặc biệt là cái đẹp của con người cụ thể, con người lao động: Người lái đò sông Đà. Nguyễn Tuân đã cho thấy hình ảnh người nghệ sĩ tài hoa bậc thầy trong việc ngợi ca những con người lao động gian lao nguy hiểm, nhưng đầy vinh quang.
Đọc thêm: Phân tích bài thơ sang thu
Cảm nhận về nhân vật người lái đò Sông Đà
Thông qua tác phẩm Người lái đò Sông Đà, các bạn học sinh hãy nêu ra cảm nhận của mình về nhân vật này?
Trong tùy bút Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân không chỉ miêu tả phong cảnh thiên nhiên tuyệt mĩ mà còn khắc họa thành công hình ảnh con người phi thường. Chúng ta bắt gặp hình ảnh con người lao động giản dị đời thường mà ông lái đò là kết tinh của những vẻ đẹp ấy.
Trước CMT8, Nguyễn Tuân là một người nghệ sĩ chuyên đi tìm cái đẹp ở những giá trị xưa cũ của một thời vang bóng đó có thể là một Huấn Cao với tài viết chữ đẹp, một Bát Lê trong “Bát rượu máu” với những thú vui thưởng trà, đánh cờ xa xưa. Nhưng sau CMT8, ánh sáng của Đảng đã giác ngộ khiến cho Nguyễn Tuân quay về tìm kiếm vẻ đẹp từ cuộc sống đời thường với những con người bình dị. Tùy bút, “Người lái đò sông Đà” đã miêu tả một nhân vật khuyết danh đó chính là ông lái đò. Ông là nhân vật có thể tìm kiếm ở bất kì nơi đâu giữa cuộc sống thường nhật. Nhưng dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Tuân, hình ảnh ông lái đò hiện lên như hiện thân cho chủ nghĩa duy mĩ.
Trong Tùy bút ta thấy Nguyễn Tuân miêu tả đó là một ông lão gần 70 tuổi, đã xuôi ngược dưới dòng Đà Giang hơn trăm lần và trực tiếp cầm lái hơn 60 lần. Ông lái đò hiện lên với những phẩm chất đáng trọng, trở thành biểu tượng của cái đẹp miền thác dữ sóng gầm. Ông lái đò được khắc họa là người mưu trí, dũng cảm và đã thuộc nằm lòng quy luật tự nhiên của sông núi và thác dữ. Hằng ngày, ông phải đối diện với thủy quái sông Đà nên đã tôi luyện cho ông bản lĩnh và sự tự tin, cũng như sự từng trải trước những đòn hiểm độc của nước và đá. Ở dòng sông đó nước reo làm thanh viện, gió xô sóng, sóng xô đá nhưng ông vẫn bình tĩnh và phá vỡ cả ba vòng vây của trùng vi thạch trận. Mỗi một vòng ông đi lại có một binh pháp riêng: Ung dung đối đầu với thác dữ “nén đau giữ mái chèo, tỉnh táo chỉ huy bạn chèo …”. Mặc dù đã bị thương nhưng ông vẫn nén vết đau vì biết rằng mình là chỉ huy của cả thuyền, phải trở thành chỗ dựa cho anh em để vượt qua sự hung hãn của con sông hay làm mình làm mẩy.
Sau này khi đã qua được trùng vi thạch trận thứ nhất, ông lái đò cũng “không chút nghỉ tay, nghỉ mắt” phá luôn vòng vây thứ hai và thay đổi chiến thuật, ông “nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước”. Với những động tác điêu luyện “cưỡi đúng ngay trên bờm sóng, phóng thẳng thuyền vào giữa thác …” ông đã dễ dàng vượt qua trùng vi thạch trận thứ 2. Trên sông Đà, mỗi một trùng vi thạch trận lại bố trí thêm nhiều cửa tử và cửa sinh ít dần. Nên nếu không phải là người giàu kinh nghiệm và dũng cảm hết mực, con thuyền ông lái đã có thể tan xác dưới ngọn nước phía dưới.
Khi bước vào trùng vi thứ ba lại là một hành trình gian nan hơn: ít cửa hơn nhưng “bên phải, bên trái toàn là cửa chết cả”. Cửa sinh lại nằm ở ngay giữa đống đá hậu vệ, ông đò lại như một dũng tướng đang cưỡi trên lưng con chiến mã mà “cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa” mà vượt qua thác nước để thuyền dần xuôi về nơi nước yên. Ông lái đò được xem là dũng tướng, con thuyền là chiến mã, bọn giặc là đá và nước để rồi con người ấy kiêu hãnh vượt lên trên những kẻ thù và đưa con thuyền mình về với đích. Qua đoạn trích này ta hiểu rõ vì sao ông đò đã qua được cửa ải nước hàng trăm lần. Bởi lẽ sự dũng cảm, mưu trí và tài hoa của ông đã bồi tụ và giúp đỡ con thuyền về tới đích. Ông quả thực là người lái đò mang vẻ đẹp hùng dũng như một người dũng sĩ đang tham gia chiến đấu ngoài sa trường.
Trong cảm nhận của chúng ta, ông lái đò được xây dựng như là một người nghệ sĩ có tay lái ra hoa. Mỗi bước chuyển mình đều mềm mại và khéo léo, như thể cái máu nghệ sĩ đã ăn sâu vào tiềm thức. Ông đang làm công việc lái đò mệt nhọc nhưng đã đạt trình độ điêu luyện đến mức gọi là người nghệ sĩ lái đò trên sông nước. “Thuyền như một mũi tên xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa lái được, lượn được. Thế là hết thác”. Con thuyền do ông lái, vừa lượn như một dòng lụa mềm mại đang bay bổng trước dòng thác lũ. Cái chất nghệ sĩ tài hoa đã được thể hiện ở nghệ thuật chèo đò một lần nữa nâng vẻ đẹp của người lao động bình thường lên rất nhiều. Như vậy, ông lái đó chính là hiện thân của người nghệ sĩ của cái đẹp trong lao động sản xuất.
Ông lái đò không chỉ là một dũng sĩ giữa cuộc sống mưu sinh lao động, ông đò hiện ra là một người dân lao động bình thường với cuộc sống giản dị như bao người khác. Ông coi mỗi cuộc vượt thác như một điều gì đó rất đỗi giản dị và quen thuộc dẫu nó có gian khổ và nguy hiểm như nào. Và sau mỗi lần chiến đấu với dòng sông như vậy, ông lái đò lại cùng bạn bè quây quần. Không ai nhắc về cuộc vượt thác cam go vừa trải qua lúc chiều. Những người anh hùng ấy suy cho cùng vẫn là một người lao động bình dị, họ mang trong mình những nét đẹp rất mộc mạc như bao người dân lao động khác mà thôi.
Nguyễn Tuân đã thực sự đã để lại cho văn học tập tùy bút cực đặc sắc. Thoát khỏi những suy tưởng, nuối tiếc những vẻ đẹp của một thời vang bóng, Nguyễn Tuân đã đưa những áng văn về gần hơn với đời sống hiện tại, ca ngợi những vẻ đẹp ở những người lao động bình dị. Con người trong văn Nguyễn Tuân vẫn luôn là những người mang vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ, nhưng là chất nghệ sĩ toát ra từ những con người bình thường, con người lao động hằng ngày. Đó cũng làm nên nét riêng của văn Nguyễn Tuân, biến ông trở thành người nghệ sĩ suốt đời đi tìm kiếm cái đẹp như một nhà văn nào đó từng ca ngợi.
Tác phẩm tùy bút Người lái đò sông Đà đã khắc họa thành công hình ảnh ông lái đò. Nguyễn Tuân đã viết lên những áng văn xuất sắc để ca ngợi những con người lao động thời đại mới. Họ là những người mang phẩm chất cao quý đáng được đời sau ngưỡng mộ và trân trọng.
Phân tích hình tượng người lái đò sông đà
Người lái đò sông Đà là tác phẩm trích trong tùy bút sông Đà của Nguyễn Tuân được viết nhân chuyến thực tế Tây Bắc năm 1958. Tác phẩm để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc không chỉ là hình tượng con sông Đà “hung bạo, trữ tình” mà còn là bởi hình tượng người lái đò hiên ngang trên thác dữ – một vô lăng ra hoa.
Thế giới nhân vật trên trang văn của Nguyễn Tuân thật đáng yêu khôn xiết. 1 cụ Kép, lông mày bạc, tóc bạc, râu bạc, thấp thoáng giữa vườn lan “nguyện đem chiếc quãng đời xế chiều của một nhà nho để phụng sự hoa thơm cỏ quý” (Hương Cuội). một cụ Ấm thức dậy khi mờ sáng, với phong độ “một triết nhân ngồi tính bước đi của thời gian”. Trong ấm trà pha ngon, cụ đã “nhận thấy có 1 mùi thơ và một vị triết lí” (Chén trà sương). một Huấn Cao tử tù nhân chân vướng xiềng, cổ với gông, vung bút viết lên tấm lụa bạch các chữ như rồng bay phượng múa, trình bày “những loại hoài bão tung hoành của một đời con người” (Chữ người tử tù)… Và hình ảnh ông lái đò người Thái (Tây Bắc) với “tay lái ra hoa”. đó là các con người cực kì tài giỏi có cốt cách thức nghệ sĩ.
Trên thác đá đông đảo tướng dữ quân tợn, những hút nước chết người, các yết hầu chật hẹp, lạnh lẽo và “sóng xô đá, đá xô gió” bỗng hiên ngang một người lái đò kiêu hùng, uy phong như khắc như chạm. Bước vào dòng tuổi 70, đầu tóc bạc trắng, thân hình ông lái đò vẫn đẹp như 1 pho tượng tạc bằng đá cẩm thạch. Nước da ánh lên chất sừng chất mun. Cánh tay rắn chắc trẻ tráng “Tay ông lêu đêu như cái sào, chân ông khi nào cũng khuỳnh khuỳnh như kẹp lấy 1 cuống lái tưởng tượng”. Cặp mắt tinh anh, nhãn lực nhìn xa vời vợi. Trên ngực của ông nổi lên một số “củ nâu” thương tích trên “chiến trường Sông Đà” mà Nguyễn Tuân ngưỡng mộ gọi là “thứ Huân chương lao động siêu hạng”. Ông lái đò sông Đà này có “tay lái ra hoa” đã từng vượt qua bao trùng vây thạch trận, giao phong sinh tử sở hữu “lũ đá nơi ải nước”. Sau hơn mười năm chèo đò và chỉ huy 1 con thuyền mang 6 mái chèo đã ngược xuôi sông Đà trăm chuyến, chở da trâu, xương hổ, chè, cánh kiến về xuôi, ông nắm vững từng con thác, dòng ghềnh, nắm chắc binh pháp thần Sông, thần Đá.
Không chỉ có vẻ đẹp ngoài mặt gắn sở hữu lao động sông nước, ở ông còn in đậm vẻ đẹp tâm hồn tính cách:
Thứ nhất, bộc lộ ở sự từng trải, giàu kinh nghiệm, với sự hiểu biết sâu sắc về luồng lạch trên sông Đà.
Ông lái đò biểu thị sự hình thành “tính cách” của mình qua “trí nhớ ông được rèn luyện cao độ bằng phương pháp lấy mắt mà nhớ tận tường như đóng đanh vào lòng phần đông các luồng nước của phần nhiều những con thác hiểm trở . Sông Đà, đối sở hữu ông lái đò ấy, như một trường thiên anh hùng ca mà ông đã thuộc đến cả các mẫu chấm than chấm câu và các đọan xuống dòng ”.” Chính bởi thế “ông lái đã nắm chắc được binh pháp của thần sông, thần đá. Ông đã thuộc qui luật phục kích của lũ đá”. đấy chính là hình ảnh của một con người gắn bó với lao động, yêu nghề sông nước, từng trải và giàu kinh nghiệm.
Thứ 2, ở sự thông minh linh động, gan dạ như một viên tướng tài ba, như một nghệ sĩ trong nghệ thuật vượt thác sông Đà.
Phân tích hình tượng người lái đò sông đà
Cuộc sống của người lái đò sông Đà là 1 cuộc chiến đấu hằng ngày. Và ngày nào cũng phải giành các mẫu sống từ tay nhưng con thác. Vẻ đẹp này được ngòi bút Nguyễn Tuân trình bày qua hình ảnh ông lái đò vượt thác: Vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ của ông lái đò là sự tài hoa kiêu dũng của 1 vị thuyền trưởng dày dạn kinh nghiệm thủy chiến. Chất tài ba nghệ sĩ của ông lái đò là ở bản lĩnh đương đầu và tinh thần anh dũng phi thường. Cảnh vượt thác của ông lái đò đã mô tả rõ vẻ đẹp và cốt cách đấy. Ở trùng vây thứ nhất, ông lái đò xung trận có khí thế nghênh chiến quyết thắng: “Thạch trận dàn bày vừa xong thì dòng thuyền vụt tới”. Cảnh hỗn chiến ác liệt diễn ra. các hòn đá “bệ vệ oai phong lẫm liệt” được nước thác “reo hò làm cho thanh viện” chúng quyên sinh xông vào mà “đá trái” mà “ thúc gối vào bụng và hông thuyền… mang lúc chúng đội cả thuyền lên”. hiểm nguy là vậy nhưng ông lái đò vẫn bình tĩnh “hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng”. Ngay cả lúc bị con thủy quái này đánh miếng đòn hiểm nhất “bóp chặt lấy hạ bộ” đau điếng nhưng vị thuyền trưởng vẫn “ hai chân vẫn kẹp lấy cuống lái” dù mặt méo bệch vì đớn đau nhưng tiếng chỉ huy của ông vẫn sắc lạnh, tỉnh ngủ, đưa con thuyền thoát khỏi nghiêm trọng.
Thật là 1 cảnh tượng xưa nay chưa từng có! Cao cường biết bao !
Trùng vây thứ hai lại khôn xiết hiểm trở, sắp đặt phổ thông cửa tử hơn: “Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá”. Ông lái đò khởi đầu cuộc tiến công bằng cách “nắm chặt được cái bờm sóng đúng luồng rồi” ông cho con thuyền “phóng nhanh vào cửa sinh mà lái miết một trục đường chéo về phía cửa đá ấy”. Bọn tướng đá, đứa thì “ông hạn chế mà rảo bơi chèo lên”, đứa thì bị “ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở con đường tiến”. chung cuộc ông thắng còn bọn đá tướng thất bại thảm hại đưa mẫu mặt “tiu nghỉu, xanh lè thất vọng”.
Trùng vây thứ ba, bên phải bên trái đều là “luồng chết cả”. Đã vậy, còn bố trí “bọn đá hậu vệ” canh cửa hòng “bắt chết” cái thuyền. Ông lái đò mưu trí “phóng thẳng con thuyền”, “chọc thủng” trùng vây rồi “vút qua cổng đá cánh mở cánh khép”. mẫu thuyền như 1 mũi tên tre “vút, vút” xuyên nhanh qua tương đối nước. Thế là hết thác. Sông nước lại thái bình.
Qua ấy, ta thấy ông lái đò oai phong lẫm liệt như một vị danh tướng, trí dũng song toàn, quả quyết và quyết thắng. đó là vẻ đẹp tài tình nghệ sĩ của ông lái đò được Nguyễn Tuân khám phá và ngợi ca.
Những ẩn dụ, so sánh, nhân hóa được tác nhái tiêu dùng thông minh gợi lên cảm giác mãnh liệt đầy ấn tượng. Cảnh vượt thác là bài ca chiến trường hào hùng. Nguyễn Tuân đã tung ra một đội quân tiếng nói thật hùng hậu, phổ thông, biến ảo thần hiệu sở hữu liên tục những phép tu trong khoảng hết sức sinh động : so sánh ngầm , nhân hóa , cường điệu … Câu chữ tuôn chảy ồ ạt , điệp điệp trùng điệp tạo ra 1 bức tranh hòanh tráng . Nhà văn đã dụng ý diễn tả trận đấu giữa ông lái đò với cái sông theo hướng thọat đầu tưởng như chơi cân sức. Nhưng chung cuộc phần thắng đã thuộc về con người nhờ sự sáng tạo và quả cảm.
Cuộc vượt thác thật ngoạn mục, ông lái đò đích thực là một người nghệ sĩ tài hoa.
Thứ ba, ở sự khiêm nhường, bình dị, phong thái thong thả có cốt cách nghệ sĩ.
Đối mang người lái đò, hiểm nguy trên mẫu sông cũng chính là một phần trong cuộc sống của ông . khi vượt qua gian nguy , sóng nước lại tan xèo xèo trong trí nhớ “sông nước lại thăng bình . Đêm ấy nhà đò đốt lửa trong hang đá , nướng ống cơm lam , và tòan bàn tán về cá anh vũ , cá dầm xanh … Cũng chẳng thấy người nào bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng mới đây ” . Nhà văn như muốn ngơi nghỉ sau chặng tuyến phố dài cộng nhân vật của mình ganh đua tài trí mang ngẫu nhiên hung hãn . Song qua giọng văn nhẹ nhàng , ta lại ăn thua thêm 1 vẻ đẹp của người lái đò . đó là sự khiêm nhường, bình dị, thung dung bởi vì “ngày nào cũng giành lấy mẫu sống trong khoảng tay những mẫu thác , nên nó cũng không có gì là hồi hộp đáng nhớ … ”. loại phi thường đã trở thành bình thường. Phẩm chất chiến sĩ đã hòa quyện sở hữu phong thái a ma tơ, nghệ sĩ .
Có thể nhắc Người lái đò sông Đà được miêu tả trong tác phẩm vừa sở hữu phong thái của một công nhân trí dũng, vừa với phong độ của một nghệ sĩ tài tình. Hình tượng người lái đò trình bày thời trang nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân ở giai đoạn sau cách mạng Tháng Tám: người lái đò dù là người lao động bình dị vẫn hiện lên sở hữu chất tài tình, nghệ sĩ; để miêu tả vẻ đẹp của hình tượng, nhà văn sử dụng tri thức của rộng rãi ngành nghề kỹ thuật khác nhau; tiếng nói sinh động, giàu hình ảnh…
Qua hình tượng người lái đò, nhà văn tỏ thái độ yêu mến, tự hào và cảm phục trước các con người lao động bình dị vùng Tây Bắc, các con người mà nhà văn gọi là “chất vàng mười” quí giá của Tổ quốc. Qua nhân vật người lái đò, Nguyễn Tuân cho rằng chủ nghĩa anh hùng đâu phải tìm kiếm đâu xa. Nó sở hữu trong cuộc sống tìm miếng cơm manh áo của quần chúng lao động. các người bình dị với trí dũng tài tình họ có thể tạo hình tạc mẫu cho nghệ thuật.
Tạm kết:
Trên đây là dàn ý, sơ đồ từ duy và mẫu phân tích hình tượng người lái đò sông đà. Qua những thông tin trên nếu bạn có thắc mắc gì hay vấn đề gì không hiểu khi đọc bài viết này, thì hãy bình luận dưới bài viết nhé. Chúng tôi sẽ giải đáp những thắc mắc đó cho bạn một cách chi tiết nhất. Chúng tôi rất hân hạnh được phục vụ quý khách!
Tham khảo thêm:
