Tổng quan các kiến thức về phương pháp giáo dục Montessori

Date:

Montessori đang được xem là một trong những phương pháp giáo dục cho trẻ mầm non được yêu thích nhất thế giới hiện nay. Nhưng nhiều phụ huynh vẫn còn chưa nắm rõ về những tác dụng mà phương pháp này mang lại. Trong bài viết dưới đây, Tạp Chí Giáo Dục sẽ chia sẻ các kiến thức tổng quan về phương pháp giáo dục Montessori cho ba mẹ tham khảo!

Montessori là gì? Ưu điểm của Montessori so với phương pháp giáo dục truyền thống là gì? Bài viết dưới đây của chúng tôi sẽ giúp các bạn giải đáp thắc mắc này một cách chi tiết nhất nhé!

Montessori là gì?

Montessori là gì?

Montessori chính là phương pháp giáo dục thúc đẩy tiềm năng của trẻ bằng việc học tập thông qua các giáo cụ trực quan. Montessori được sáng tạo bởi Tiến sĩ người Ý Maria Montessori. Bà là một trong những chuyên gia trong lĩnh vực Triết học và Giáo dục học nổi tiếng trên thế giới. Montessori được áp dụng cho trẻ em trong giai đoạn từ 2-6 tuổi. Ở giai đoạn này, việc giáo dục nên dựa trên các bản năng và sự nhạy cảm của lứa tuổi này đối với môi trường xung quanh.

Khi trẻ tiếp cận với phương pháp giáo dục Montessori, bé sẽ được thỏa sức sáng tạo và khám phá theo cách mà trẻ muốn. Thông qua các học cụ và mô hình bé sẽ được khám phá kiến thức một cách hiệu quả hơn là tiếp xúc với lý thuyết. Dần dần, các bé sẽ tự mình hình thành tư duy logic, kích thích sáng tạo, phát triển các giác quan và có khả năng xử lý các tình huống một cách linh hoạt.

Xem thêm: Phương pháp giáo dục STEM

5 lĩnh vực của phương pháp giáo dục Montessori cho trẻ mầm non

Để tìm hiểu rõ hơn về Montessori là gì? Các bạn không thể bỏ qua những thông tin về các lĩnh vực của phương pháp Montessori ngay dưới đây.

Lĩnh vực thực hành cuộc sống:

Ở lĩnh vực này, trẻ sẽ được học các bài học liên quan đến tự phục vụ bản thân (mặc/cởi áo khoác, buộc dây giày, chuẩn bị đồ ăn…) và chăm sóc môi trường xung quanh (lau bụi trên lá, tưới cây, lau bụi trên giá kệ,…).

Lĩnh vực khám phá giác quan

Ở lĩnh vực này, các bé sẽ được làm quen với các bài tập dành cho trẻ đảm bảo trẻ  vận dụng cả 5 giác quan để phát triển toàn diện.

Lĩnh vực ngôn ngữ

Trong lĩnh vực này, trẻ được khuyến khích thể hiện, bày tỏ bản thân mình bằng lời, trẻ được hướng dẫn cách nhận biết mặt chữ và tô chữ…

Lĩnh vực toán học

Trẻ được làm quen với các biểu tượng số học thông qua nhận biết về lượng mang tính cụ thể, từ đó nhận biết các con số, các phép tính về số học (cộng, trừ, nhân, chia) đơn giản,…

Tham khảo ngay: Bài tập toán tư duy cho trẻ mầm non

Lĩnh vực văn hóa (Lịch sử, Địa lý, Khoa học, Nghệ thuật)

Trẻ sẽ được học về các đất nước, động vật, thời gian, lịch sử, âm nhạc…

Những nội dung chính của phương pháp giáo dục Montessori

Những nội dung chính của phương pháp giáo dục Montessori

Phương pháp giáo dục Montessori tập trung vào việc xây dựng cho trẻ nền tảng vững chắc trong những năm đầu đời. Phương pháp này rất thích hợp với độ tuổi từ 2 đến 6 tuổi. Dưới đây là những nội dung chính của phương pháp giáo dục Montessori cho các bạn tham khảo:

Montessori dạy trẻ cách học đi đôi với thực hành

Theo phương pháp Montessori thì việc dạy học đi đôi với thực hành rất quan trọng. Vì trẻ khi ứng dụng những điều đã học vào thực tiễn là cách tốt nhất giúp trẻ hiểu được những kiến thức đó một cách cặn kẽ nhất. Giáo viên sẽ đóng vai trò làm mẫu cho bé cách thực hiện và bé sẽ tự mình thực hiện lại.

Trong phương pháp dạy học Montessori, trẻ sẽ được rèn luyện những kỹ năng thực tế từ cấp độ phục vụ cá nhân cơ bản như tự thay quần áo, tự vệ sinh cá nhân, tự ăn uống lành mạnh… Cho đến cấp độ phục vụ tập thể như dọn dẹp, giữ vệ sinh lớp học, tưới cây…

Ngoài ra, trẻ sẽ được dạy các thói quen tốt trong giao tiếp và ứng xử như việc: xếp hàng đợi đến lượt, biết lắng nghe, biết quan tâm đến người khác…Đây chính là hành trang hữu ích giúp trẻ tự tin, vững bước và chủ động cho hành trình tương lai.

Montessori cho phép trẻ được tự lựa chọn hoạt động

Mục tiêu của phương pháp giáo dục Montessori chính là rèn luyện tính tự lập của trẻ. Montessori tôn trọng tính độc lập, sự tự do của trẻ bằng cách cho trẻ được tự lựa chọn hoạt động của mình. Tại các lớp học Montessori, các giáo cụ được chuẩn bị chuyên biệt cho từng môn học và được sắp xếp một cách trật tự và ngăn nắp. Đến giờ của môn học nào, trẻ sẽ được tự do lựa chọn bộ giáo cụ và một khu vực trong phòng tùy thích để có thể tự do khám phá môn học theo cách của mình.

Trẻ không bị làm phiền trong suốt quá trình học tập

Đối với phương pháp giáo dục, Montessori khi trẻ mang giáo cụ đến không gian của riêng mình. Các cô giáo sẽ để cho trẻ sẽ được yên tĩnh và thoải mái để thực hiện những hoạt động của mình. Bé sẽ không chịu bất kỳ sự gián đoạn hay ngắt quãng nào. Đây được xem là một trong những cách góp phần đề cao sự tập trung tối đa ở trẻ. Từ đó giúp trẻ xây dựng khả năng tự học hỏi để thu nhận kiến thức cũng như giải quyết vấn đề trong lúc học tập.

Sử dụng thiên nhiên truyền cảm hứng cho trẻ

Theo tiến sĩ Maria Montessori thì thiên nhiên chính là giáo cụ trực quan hiệu quả nhất giúp trẻ nhanh chóng học tập kiến thức tốt hơn. Các bạn có thể sáng tạo rất nhiều hoạt động học tập trong lớp liên quan tới thiên nhiên. Bạn có thể tổ chức cuộc phiêu lưu kỳ thú này dành cho trẻ diễn ra ngoài trời với không khí trong lành thay vì ở tại lớp học.

Trẻ sẽ được vừa học, vừa chơi

Với phương pháp giáo dục Montessori, trẻ mầm non sẽ không phải chịu áp lực học tập. Trẻ còn được khuyến khích tham gia rất nhiều hoạt động bổ ích ở không gian thiên nhiên vô cùng trong lành. Các bạn có thể tổ chức cho bé những chuyến dã ngoại, tham quan hoặc những chuyến đi trải nghiệm thực tế. Thông quá đó trẻ sẽ có thêm những niềm vui, kỷ niệm và nhiều kiến thức thực tiễn bổ ích.

Luôn tôn trọng và không áp đặt trẻ

Một ưu điểm nổi bật của phương pháp Montessori chính là tôn trọng sự phát triển tâm sinh lý và năng khiếu của trẻ.  Mỗi một đứa trẻ sẽ có những sở thích, tính cách và khả năng khác nhau. Khi đến với lớp học Montessori này, trẻ sẽ được tự do lựa chọn chủ đề để khám phá và phát triển năng lực bản thân. Trẻ sẽ không bao giờ phải chịu sự so sánh, đánh giá chung hay can thiệp nào vào quá trình học hỏi của trẻ. Giáo viên sẽ chỉ đóng vai trò là những người hỗ trợ và giúp đỡ trẻ trong quá trình học tập. Điều này sẽ giúp các bạn thấu hiểu trẻ hơn và có thể định hướng cho trẻ tự lựa chọn sau này.

Xây dựng một môi trường học thân thiện

Với những trường học ứng dụng phương pháp Montessori cho trẻ từ 0 – 6 tuổi, các bạn sẽ thấy không bao giờ tồn tại những hình thức trừng phạt như la mắng, hay đánh đòn khiến trẻ. Thay vì bị phạt, trẻ sẽ được các cô giáo giải thích và hướng dẫn cách làm đúng để hoàn thành nhiệm vụ. Hơn nữa, trong quá trình học tập trẻ còn được những phần thưởng nhỏ thay cho lời động viên khích lệ. Phần thưởng có thể là những cái ôm trìu mến nhưng có giá trị về mặt tinh thần giúp tiếp thêm sức mạnh tinh thần và giúp trẻ có động lực để nỗ lực hơn.

Xem ngay: Phương pháp montessori cho trẻ 0 6 tuổi

Ưu điểm của phương Pháp Montessori so với các phương pháp giáo dục truyền thống

Ưu điểm của phương Pháp Montessori so với các phương pháp giáo dục truyền thống

Phương pháp Montessori phù hợp với sự phát triển của bé theo độ tuổi

Giai đoạn phát triển 0-3 tuổi: Bé sẽ được rèn luyện nhiều kỹ năng khác nhau phù hợp với  độ tuổi và khả năng riêng. Theo sát thì trong giai đoạn này phương pháp dạy Montessori sẽ chú trọng vào việc phát triển hơn về khả năng ngôn ngữ, phát triển cơ thể và nhận thức.

Giai đoạn tuổi lên 4: Các bé sẽ được phát triển năng khiếu thông qua hoạt động vẽ tranh, làm đồ thủ công, đồ gốm,  nấu ăn, xé dán tranh giấy,…

Giai đoạn tuổi lên 5: Ở giai đoạn này sẽ chú trọng phát triển khả năng giao tiếp thông qua hoạt động ngoài trời đi ra cộng đồng và dã ngoại.

Montessori khuyến khích cho trẻ chơi đùa và hợp tác

Hoạt động vui chơi của bé tại các lớp học Montessori sẽ không phụ thuộc nhiều vào sự hướng dẫn của giáo viên. Thay vào đó trẻ sẽ được tự quyết định trình tự diễn ra của các hoạt động. Giáo viên Montessori sẽ khuyến khích hướng dẫn trẻ tự quản trong hoạt động vui chơi và giúp các con hợp tác với nhau.

Khi tham gia các trò chơi, trẻ sẽ hiểu về trình tự hình thành tổ chức, thường xuyên giao tiếp, sinh hoạt chung với các bạn cùng trang lứa. Từ đó sẽ giúp trẻ mầm non tạo điều kiện để phát triển và nâng cao khả năng ứng xử với mọi người xung quanh.

Montessori luôn lấy trẻ làm trung tâm của việc học

Mỗi một bé sẽ có đặc điểm phát triển và khả năng khác nhau. Nên Montessori luôn đề cao tính riêng biệt của đứa trẻ, các bài học được giảng dạy trong phương pháp giáo dục Montessori sẽ được thiết kế theo nhiều khác nhau. Và việc sử dụng các công cụ, học cụ, đồ chơi riêng phù hợp với đặc điểm từng môn học. Điều này sẽ giúp kích thích các giác quan riêng biệt, tạo điều kiện phát triển phù hợp nhất cho từng em.

Trong quá trình dạy và học bé sẽ là trung tâm. Thay vì phải học cùng một nội dung giống nhau với các bạn. Bé sẽ được học chương trình riêng phù hợp với năng lực của bản thân. Nhờ đó mà những năng khiếu bẩm sinh của trẻ nhỏ sẽ được bồi dưỡng phát triển nhanh hơn so với bạn đồng trang lứa.

Rèn luyện trẻ tính tự giác và kỷ luật

Phương pháp giáo dục Montessori luôn đề cao tính tự giác và kỷ luật của trẻ. Bé sẽ được tự do lựa chọn thời gian hoạt động. Việc này sẽ giúp hình thành và phát triển khả năng quản lý thời gian cho trẻ từ rất sớm.Thông qua các quy tắc rất nhỏ về thời gian trong sinh hoạt và vui chơi này mà tính kỷ luật của bản thân sẽ hình thành. Thói quen kỷ luật của bé sẽ được hình thành một cách tự nhiên, giúp bé có khả năng kiểm soát, tự giác và chủ động trong sinh hoạt hằng ngày.

Giáo dục trẻ tính ngăn nắp trong sinh hoạt

Với phương pháp Montessori, trẻ sẽ được rèn luyện tính ngăn nắp và trật tự. Khi bạn sắp xếp đồ chơi hay giáo cụ, cô giáo sẽ hướng dẫn trẻ sắp xếp và hệ thống mọi thứ theo trật tự. Khu vực học tập và vui chơi của trẻ cũng được xếp gọn theo: màu sắc, kích thước, chức năng sẽ dần được bé ghi nhớ và hình thành thói quen tốt. Không chỉ trong khuôn khổ chương trình học Montessori ở trường, ở nhà bé cũng sẽ nhận biết được sự cần thiết trong thói quen ngăn nắp.

Tạo cơ hội cho bé trải nghiệm môi trường xung quanh

Khi học bằng phương pháp giáo dục Montessori thì trẻ chỉ tự chủ được trong những hoạt động tại lớp. Các bé sẽ được khám phá thế giới xung quanh bằng những trải nghiệm thực tế. Lúc này, bé sẽ là nhân vật chính trong quá trình học tập và trải nghiệm của mình. Giáo viên sẽ đóng vai trò hướng dẫn sẽ không can thiệp để bé tự phát triển theo từng tốc độ học hỏi và khả năng khám phá riêng

Khơi dậy nguồn cảm hứng sáng tạo cho bé

Học theo phương pháp Montessori, trẻ sẽ được tìm hiểu theo cách riêng của mình. Mỗi đứa trẻ sẽ được khơi gợi sự sáng tạo theo đúng tính cách sẵn có thông qua sự hướng dẫn của các cô giáo. Khi tham gia các giờ sinh hoạt chung với các bạn, bé sẽ được học hỏi rất nhiều về thế giới xung quanh. Từ đó, bé sẽ mở rộng suy nghĩ, hiểu thêm về thế giới và tăng khả năng sáng tạo.

Tạm kết:

Trên đây chúng tôi đã trình bày những kiến thức tổng quan về phương pháp Montessori  cho các bạn tham khảo. Để thực hiện được phương pháp này thành công, các bậc phụ huynh cần có sự nhẫn nại dành thêm nhiều thời gian để nghiên cứu và xây dựng thêm nhiều hoạt động khác nhau. Từ đó, các bạn sẽ nhận thấy được những sở thích đặc biệt và những khả năng sẵn có của con mình. Nếu như ba mẹ đang băn khoăn tìm kiếm cho con phương pháp giáo dục sớm phát triển toàn diện. Hy vọng bài viết trên đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin hữu ích nhất.

Ba mẹ đừng quên tiếp tục theo dõi series về phương pháp giáo dục sớm Montessori trên Tạp Chí Giáo Dục nhé!

Những bài viết liên quan:

Các góc trong lớp học Montessori 

Tham khảo các chủ đề STEM tiểu học hay

Giáo dục STEM ở tiểu học và những điều cần biết

Share post:

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here